Tu e lexu qitash
Alan Turing (23 qershor, 1912 – 7 qershor, 1954)

Alan Turing (23 qershor, 1912 – 7 qershor, 1954)

Alan Turing ishte një matematikan anglez, një kompjuterist, një logjist, një kriptanalist, një filozof dhe një biolog teorik.

Ai ishte shumë me ndikim në zhvillimin e shkencave kompjuterike teorike, duke siguruar një formalizim të koncepteve të algoritmeve dhe llogaritjes me makinën Turing, e cila mund të konsiderohet si një model i një kompjuteri të përgjithshëm.

Ai konsiderohet gjerësisht si ati i shkencave kompjuterike dhe inteligjencës artificiale. Megjithë këto arritje, ai nuk u njoh kurrë plotësisht në vendin e tij gjatë jetës së tij për shkak të homoseksualitetit të tij, i cili atëherë ishte një krim në Britani.

Gjatë Luftës së Dytë Botërore, Turing punoi për Kodin e Qeverisë ku luajti një rol kryesor në thyerjen e mesazheve të koduara që u mundësuan aleatëve të mposhtnin nazistët në shumë angazhime, duke përfshirë betejën e Atlantikut dhe duke ndihmuar kështu në fitimin e luftës. Është vlerësuar se kjo punë ka shkurtuar luftën në Europë për më shumë se dy vjet dhe ka shpëtuar mbi 14 milionë jetë.

Turing u ndoq penalisht në vitin 1952 për akte homoseksuale, kur me anë të Amendamentit Labouchere, “paturpësia e madhe” ishte një vepër penale në Angli. Ai pranoi trajtimin kimik të kastrimit, si një alternativë ndaj burgut.

Turing vdiq në vitin 1954, 16 ditë para ditëlindjes së 42-të, nga helmimi i cianidit. Një hetim e përcaktoi vdekjen e tij si vetëvrasje, por është vërejtur se provat e njohura janë gjithashtu në përputhje me helmimin aksidental.

Në vitin 2009, pas një fushate në Internet, kryeministri britanik Gordon Brown bëri një kërkim falje zyrtare publike në emër të qeverisë britanike për “mënyrën e tmerrshme që ai u trajtua”.

Mbretëresha Elizabeta II i dha atij një falje postmortum në vitin 2013.

Kqyre edhe qito

Ligji Alan Turing tani është një term joformal për një ligj të vitit 2017 në Mbretërinë e Bashkuar që ua ka falur burrat që u arrestuan ose u dënuan sipas legjislacionit historik që dënonin veprimet homoseksuale.

Në shkurt të vitit 2019, Alan Turing është shpallur ikona më e madhe e shekullit të 20-të nga BBC. Turing fitoi votimin publik në episodin e fundit të serive të BBC 2 “Icons”, duke u emëruar ‘Personi më i shkëlqyer i shek. 20-të’.

Në korrik të vitit 2019 Alan Turing u votua që të jetë fytyra e banknotës së re të 50 funtave britaneze. Guvernatori i Bankës së Anglisë Mark Carney lavdëroi anglezin si një “matematikan të shquar” dhe “një gjigant mbi supet e të cilit kaq shumë njerëz tani qëndrojnë”. Dizajni i banknotës reflekton punën e Turingut. Ajo përmban një shirit të kodit binar që shënon ditëlindjen e tij (23 qershor 1912) dhe përshkruan makinën “British Bombe” që ndihmoi në thyerjen e kodit Enigma. Ajo gjithashtu përfshin një thënje që Turing i dha gazetës The Times në vitin 1949: “Kjo është vetëm një parakusht i asaj që do të vijë dhe vetëm hija e asaj që do të ndodhë”.

© 2020 Dylberizm - Të gjitha të drejtat e rezervuara

Scroll To Top