“Unë nuk mendoj se aftësia juaj për të luftuar ka të bëjë me sa i madh jeni. Ka të bëjë me sa zemërim ka në ty” – Amy Winehouse
Amy Jade Winehouse lindi më 14 Shtator 1983, në periferi të Southgate në Londër, Angli. Babai i saj, Mitch Winehouse, punonte si shofer taksie, ndërsa nëna Janis ishte e punësuar si farmaciste.
Në vitet e saj të para, Winehouse ishte zhytur në muzikë; shumë nga dajallarët e saj nga ishin muzikantë profesionistë të xhazit, dhe babai i saj këndoi si fëmijë me familjen e tij. Gjyshja nga ana e babait e Winehouse ishte gjithashtu dikur e përfshirë në mënyrë romantike me legjendën britanike të xhazit Ronnie Scott. Winehouse u rrit duke dëgjuar një gamë të larmishme të muzikës, nga James Taylor deri te Sarah Vaughan. Në moshën 10 vjeç, ajo u tërhoq të dëgjonte aktet amerikane R&B dhe hip-hop, duke përfshirë TLC dhe Salt-N-Pepa, dhe ajo themeloi një grup të shkurtër amatorësh rap, të quajtur Sweet ‘n Sour.
Në moshën 12 vjeçare, Winehouse u pranua në Shkollën prestigjioze Sylvia Young Theater, dhe një vit më vonë ajo mori kitarën e saj të parë. Por deri në moshën 16 vjeçare, Winehouse u përjashtua për “mos aplikim të vetvetes” dhe për shpim të hundës së saj. Në të njëjtin vit, ajo kapi debutin e saj të parë të madh kur një shok i shkollës dhe një mik i ngushtë i saj, pop këngëtari Tyler James, ia kaloi kasetën e saj demo në studion e tij, A&R, i cili po kërkonte një vokalist të xhazit. Mundësia e çoi atë në një marrëveshje për album me Island / Universal.
Albumi i saj i parë, Frank (2003), ishte një përzierje e vlerësuar kritike e xhazit, popit, soul dhe hip-hopit. Albumi u nominua për Çmimin Mercury Music, si dhe dy çmime BRIT për Artistet më të mirë dhe Aktin më të mirë urban. Kënga debutuese në album, “Stronger Than Me”, fitoi artistes së re një çmim Ivor Novello.
Gjatë kësaj kohe, Winehouse filloi të zhvillojë një reputacion si një vajzë e paqëndrueshme e nejave, shpesh duke u shfaqur në klubin e saj ose TV shumë e dehur për të kënduar një seri të tërë.
Ajo gjithashtu filloi një marrëdhënie tronditëse, me ndihmësin e videoklipeve muzikore Blake Fielder-Civile i cili pranoi se e prezantoi Winehouse me droga të forta. Në publik, argumentet e çiftit shpesh transferoheshin në përleshje dhe skena dramatike. Në mënyrë private, romanca e tyre u qëndrua rreth drogës, alkoolit dhe abuzimit fizik.
Deri në vitin 2006, kompania e saj menaxhuese më në fund sugjeroi që Winehouse të fillojë rehabilitimin për abuzimin me alkoolin. Në vend të kësaj, ajo e la kompaninë dhe e ktheu përvojën në këngën kryesore për albumin e dytë të saj, të vlerësuar kritikisht Back to Black (2006). Kënga “Rehab”, e cila adresoi refuzimin e saj për të marrë trajtim për abuzim me substancat, u bë një hit i Top 10 në Mbretërinë e Bashkuar dhe i dha asaj një tjetër çmim Ivor Novello për këngën më të mirë bashkëkohore. Albumi ishte gjithashtu një sukses kritik, duke i fituar artistes një çmim BRIT për Artisten më të mirë femër solo dhe një nominim BRIT për albumin më të mirë britanik në 2007.
Më pak se një muaj pas fitores së saj në BRIT, Back to Black bëri debutimin e saj amerikan. Ishte një goditje e çastit, duke goditur më lart në top listat muzikore Billboard sesa çdo debutim tjetër amerikan nga një artiste britanike në histori. Albumi qëndroi në Top 10 për disa muaj, duke shitur një milion kopje deri në fund të asaj vere, me “Rehab” duke u bërë një hit në Top 10-shen amerikane.
Në prill të vitit 2007, Winehouse dhe Fielder-Civil u fejuan. Winehouse zbuloi se romanca e saj me 23-vjeçarin ishte frymëzimi për disa prej këngëve në Back to Black. Çifti u martua më 18 maj 2007, në një ceremoni në Miami, Florida.
Winehouse, një përdoruese e hapur e marijuanës, u përfshi nga raportet e abuzimit të vazhdueshëm të drogës dhe sjelljeve të çuditshme. Më 8 gusht 2007, këngëtarja mbidozoi me disa ilaçe dhe u shtrua në spital. Së pari duke pretenduar rraskapitje, Winehouse më vonë tha për News of the World se ajo mbidozoi pasi ajo kishte përdorur një përzierje të heroinës, kokainës, ekstazës, ketaminës, uiskiut dhe vodkës gjatë një ahengu në Londër.
Episodi vuri në pritje turneun e saj të planifikuar në Amerikën e Veriut. Njoftimi i 21 gushtit 2007 tregoi se Winehouse ishte urdhëruar të pushonte dhe po punonte me mjekët për të adresuar shëndetin e saj.
Megjithatë, turneu evropian i Winehouse në vjeshtën e vitit 2007 ishte planifikuar të vazhdojë. Por ndërsa ishte në Norvegji në tetor 2007, një tip anonim e çoi policinë në hotelin e yllit në Bergen, ku ajo u arrestua dhe u mbajt në burg brenda natës për posedim të marijuanës. Winehouse, burri i saj Fielder-Civil dhe një person i tretë i paidentifikuar u burgosën. Treshja u la e lirë pasi pagoi gjobë 715 dollarë.
Përkundër orarit të saj jolabil të turneve, albumi i Winehouse vazhdoi të shitej, duke shkuar platinum gati pesë herë atë vit. Ai u bë albumi më i shitur i vitit 2007 në Mbretërinë e Bashkuar.
Amy ishte e hapur për preferencat e saj ndaj vajzave:
“Ani çka? Më pëlqejnë edhe vajzat. Unë gjej shumë kënaqesi te vajzat. S’më intereson çka njerëzit mendojnë në lidhje me faktin se jam bi — Unë bëj atë që më bën të ndjehem mirë!”
Bëri tatuazhe provokative të figurave të vajzave në trupin e saj, duke thënë: “Më pëlqejnë simbolet me vajzat. Unë ndihem më shumë si djalë sesa si vajzë.” Shkroi këngë edhe për lidhjet që kishte me to.
Kur ishte për pushime në Shën Lucia, ishte në dhomën e hotelit me një vajzë, kur i zuri në shtrat e dashura e asaj. Reagimi i Amyt: i kërkoi të bashkohej për treshe.
Cimerja e dhomës së saj me të cilën ka pasur një relacion të veçant, ishte pop-këngëtarja biseksuale, Neon Hitch.
Ndër nominimet e shumta, ka fituar 6 Grammy awards për hitet e saj madhështore “Rehab”, “You Know I’m No Good”, “Valerie”, “Back To Black”, etj.
Dokumentari AMY (2015) paraqet pamjet arkivore dhe dëshmitë personale të portretit intim të jetës dhe karrierës së këngëtares. Këngëtarja vuajti nga varësia në alkool dhe droga, dhe probleme me shëndetin mendor të cilat u përkeqësuan nga fama dhe presioni i madh negativ mediatik. Tentoi disa herë të rehabilitohej. Ajo ka pranuar se nuk ka pasur qëllim ndonjëherë të bëhet e famshme dhe e pasur. Ka thënë se thjesht ka dashur “të krijoj muzikë jazz.”
Vdiq më 23 korrik, 2011, 27 vjeç. Ishte artiste e talentuar në mënyrë unike, e cila kishte një shpirt të gjerë dhe shoqëria e njerëzit e afërm të saj e kanë deklaruar si shumë bujare dhe zemërgjerë.
Largimi tragjik i Amyt duhet të shërbejë si mesazh që bota të jetë më e sjellshme dhe e dashur me artistët dhe personat që vuajnë. Vetëm pse kanë para dhe famë, s’do të thotë se ata nuk ballafaqohen me sëmundje mendore, depresion, varësi e probleme njerëzore.