Çfarë do të thotë të jesh një person interseks?

Njerëzit shpesh supozojnë se bota është e ndarë qartë në dy grupe njerëzish, mashkull dhe femër, dhe se karakteristikat biologjike dhe gjenetike të të gjithëve përshtaten në njërën nga këto dy kategori.

Por nuk është gjithmonë kështu. Ka miliona njerëz në mbarë botën që kanë karakteristika seksuale që nuk i përshtaten nocioneve tipike binare të trupave meshkuj apo femra. Shumë nga, edhe pse jo të gjithë, këta njerëz identifikohen si interseks.

Interseks është një term ombrellë që përdoret për të përshkruar një gamë të gjerë ndryshimesh natyrore që prekin gjenitalet, herdhet, hormonet, kromozomet ose organet riprodhuese. Ndonjëherë këto karakteristika janë të dukshme në lindje, ndonjëherë ato shfaqen në pubertet, dhe nganjëherë ato nuk janë aspak fizikisht të dukshme.

Sipas ekspertëve, rreth 1.7% e popullsisë ka lindur me tipare intersex – ngjajshëm me numrin e njerëzve të lindur leshkuq.

Përkundër kësaj, termi interseks vazhdon të keqkuptohet gjerësisht, dhe njerëzit interseks janë masivisht të nënpërfaqësuar. Një memo e rrjedhur nga administrata Trump gjatë vitit 2019 sugjeroi se qeveria amerikane po punon drejt përkufizimeve të reja të seksit dhe gjinisë, duke i ndarë ato në kategori të “pandryshueshme” të meshkujve dhe femrave.

Kjo do të mohonte plotësisht ekzistencën e njerëzve transgjinorë dhe interseksualë, me implikime të rrezikshme për të drejtat e njeriut në SHBA dhe më gjerë.
Shumë fëmijë interseksualë i nënshtrohen një operacioni në një përpjekje për ‘normalizimin’ e tyre – edhe pse këto ndërhyrje shpesh janë invazive, të pakthyeshme dhe nuk kryhen për arsye urgjente.

Megjithëse mjekët dhe prindërit mund të kenë qëllim të mirë, realiteti është se procedurat e kryera për fëmijët interseksualë mund të shkaktojnë probleme të mëdha, duke përfshirë infertilitetin, dhimbjen, mosmbajtjen dhe vuajtjen psikologjike gjatë gjithë jetës. E gjithë kjo vetëm për t’i bërë fëmijët të përputhen me idenë e shoqërisë se çfarë duhet të duket një vajzë apo një djalë.

Hulumtimet nga Amnesty International kanë theksuar se si kjo përbën shkelje të të drejtave të njeriut. Këto ndërhyrje shpesh kryhen tek fëmijët të cilët janë shumë të rinj për të marrë pjesë në mënyrë kuptimplote në vendimet për trupat e tyre dhe prindërit e tyre shpesh nuk janë të informuar siç duhet për rreziqet e mundshme.

Shtetet kanë një detyrë për të luftuar stereotipat e dëmshëm në lidhje me gjininë dhe diversitetin – në vend të kësaj, shumë zgjedhin t’i nënshtrojnë fëmijët në operacione të panevojshme vetëm për t’i bërë ato të “përshtaten”.

Të qenurit interseks nuk ka të bëjë aspak me të qenurit transgjinor.
Karakteristikat tona fizike seksuale nuk kanë të bëjnë me mënyrën se si e konsiderojmë identitetin tonë gjinor, ose ndaj kujt tërhiqemi.

Fjala “transgjinor” – ose trans – është një term ombrellë për njerëzit, identiteti gjinor i të cilëve është i ndryshëm nga seksi që u është caktuar në lindje. Fjala “interseks” ka të bëjë me karakteristikat fizike seksuale, dhe jo me një ndjenjën e brendshme të identitetit. Një person interseksual gjithashtu mund të identifikohet si trans, por ato janë gjëra të ndara, sepse gjinia dhe seksi janë të ndara.

Një person interseks mund të jetë heteroseksual, gej, lezbike, biseksual ose aseksual, dhe mund të identifikohet si femër, mashkull, si të dy apo asnjëra.

Edhe personat intersex edhe personat trans kanë të drejtën të zgjedhin identitetin e tyre gjinor dhe nuk duhet të detyrohen të jetojnë me trupa ose identitete me të cilat nuk ndihen rehat.

Megjithëse ende ka shumë ide të gabuara rreth kuptimit të interseksit, ka shumë aktivistë të mahnitshëm në mbarë botën të cilët po luftojnë për të rritur ndërgjegjësimin dhe mbrojtjen e të drejtave të njeriut. Shumë prej këtyre aktivistëve të të drejtave të njeriut thonë se duan të sigurohen që në të ardhmen asnjë fëmijë të mos përjetojë vuajtjen që ata e kanë përjetuar.

Eves dhe Charlie, dy aktivistë interseks, i thanë Amnesty International për nevojën e hapjes dhe pranimit.

Eves tha: “Shoqëria duhet të bëhet më e hapur për gjithë diversitetin që do të thotë të jesh një person. Dhe fëmijët duhet të jenë në gjendje të rriten ashtu siç janë. Charlie tha:
“Nëse kjo temë nuk diskutohet, dhe ekziston një heshtje de fakto, kjo e bën jashtëzakonisht të vështirë për njerëzit e prekur për të pranuar veten dhe trupin e tyre”.

Kohët e fundit ka pasur disa hapa të mëdhenj përpara falë fushatës së palodhshme të aktivistëve dhe organizatave intersektive. Në vitin 2013, aktivistë interseks nga 30 organizata u mblodhën për të hartuar Deklaratën e Maltës, duke theksuar kërkesat dhe rekomandimet e lëvizjes ndërkombëtare interseks.

Dita e Ndërgjegjësimit Interseks shënohet më 26 tetor çdo vit pasi kjo datë shënon demonstratën e parë publike nga njerëzit Intersex në Amerikën e Veriut më 1996.