Nale Dheze

Pse kriza e SIDA-s nuk u mor aq seriozisht sa COVID? Sepse vrau gejët, jo të moshuarit

Scott Beasley, një ndihmës redaktor në Sky News, shkruan për PinkNews në lidhje me numrin e viktimave nga epidemia e SIDA-s në familjen e tij në vitet 1980 dhe më tej paralelet që mund të tërhiqen midis HIV/AIDS dhe COVID-19.

Isha shtatë vjeç kur pashë xhaxhain tim duke vdekur në spitalin St Lukes-Roosevelt në New York City.

Simoni ishte vetëm 36 vjeç dhe ishin vitet ’90. Mbaj mend që pyeta dikë se çfarë ishte një gungë në qafë. Ishte thjesht molla e Adamit e tij, por ai ishte aq i hollë saqë vërehej tepër.

Nuk kisha parë kurrë diçka të tillë më parë, duke u rritur në Herefordshire rurale, Angli, siç isha në atë kohë. Por në Nju Jork – dhe San Francisko, Londër dhe qytete të tjera të mëdha me një komunitet të madh gej – ishte tmerrësisht e zakonshme.

Vetëm disa javë më vonë vdiq një tjetër viktimë e epidemisë së SIDA-s.

Prindërit nuk mund të më thoshin të vërtetën. Të tronditur nga pikëllimi dhe të turpëruar nga stigma që rrethonte sëmundjen, ata thanë se kishte kancer, duhet të ishte dukur më e lehtë dhe një mënyrë për të më strehuar.

Ata nuk donin që unë të shkoja në Nju Jork kur Simon iu lut mamasë sime që të më lejonte të udhëtoja, duke e ditur se nuk kishte shumë kohë për të jetuar. Kërkova të shkoja dhe do të jem gjithmonë i lumtur që e bëra.

Pesë vjet më parë, edhe xhaxhai im tjetër, Neil, kishte vdekur nga SIDA. Ai ishte 33 vjeç.

Në vetëm pak vite mamaja ime kishte humbur të dy vëllezërit e saj – gjyshja ime të dy djemtë e saj. Ata ishin të rinj gejë, që vdiqën në të tridhjetat, një jetë përpara, por viktima të një sëmundjeje të etiketuar dhe të hedhur poshtë si “murtaja e homoseksualëve”.

Neil punoi për menaxherin e Elton John, John Reid, i përshkruar në filmin Rocketman. Eltoni shkroi për Neil në autobiografinë e tij të fundit: “Personi i parë që njoha që vdiq nga SIDA ishte ndihmësi i menaxherit tim, Neil Carter.

“Ai ishte një i ri i bukur dhe u mërzita kur mësova se ai kishte sëmundjen. Tre javë më vonë, ai vdiq. E tij ishte pllaka e parë që vendosa në kishën time.”

Kuptova se çfarë ndodhi me ‘djemtë’ në të vërtetë kur u rrita: zgjidhja ngadalë gjërat, nga gjetja e dokumenteve dhe bashkimi i sugjerimeve nga bisedat familjare ose mungesa e tyre.

Gjeta letra të ankthshme drejtuar Departamentit të Shëndetit të Nju Jorkut, duke u lutur për shpresë po aq sa një trajtim çudibërës që ende nuk ekzistonte.

Për fat të keq, Simon kishte ndoshta vetëm disa muaj ose pak vite nga mbijetesa e mjaftueshme për të përfituar nga ilaçet e reja që po dilnin në qarkullim.

Ai ishte në çdo masë një i ri i jashtëzakonshëm – i pari në familjen tonë që shkoi në universitet, drejtori më i ri i një banke tregtare në Londër që shkoi të punonte në Hong Kong në lulëzimin financiar të viteve ’80.

Ai ishte jashtëzakonisht i pashëm dhe, nga gjithçka që kam mësuar, tepër popullor dhe argëtues për të qenë me të. Së fundmi kam zbuluar disa foto të reja të tij, duke udhëtuar në vende të largëta, i rrethuar nga miqtë, gjithmonë me një pije në dorë. Fotot më kujtuan mua.

Në vitin 1991, SIDA ishte vrasësi më i madh i të rinjve në Nju Jork. Deri në vitin 1994 ishte vrasësi më i madh i të rinjve në Shtetet e Bashkuara.

Në vitin 1995 më shumë se 8,000 njerëz vdiqën vetëm në një vit në qytetin e Nju Jorkut dhe 40,000 në të gjithë SHBA. Ishte një epidemi në çdo masë. Por bota nuk iu përgjigj siç bëri për COVID-19.

Teksa kuptova se edhe unë isha gej, kuptova peshën e madhe të stigmës – jam i sigurt se kjo është një nga arsyet që nuk dola hapur deri sa u rrita.

Historia e familjes është një mikrokozmos i asaj që ndodhi me komunitetin gej në ato vite dhe më vonë. Një brez i tërë të rinjsh u zhduk. Ata që mbijetuan – ose ishin ende – u traumatizuan dhe u brutalizuan nga efektet.

Lajmi fantastik që kemi një vaksinë efektive dhe të sigurt kundër virusit që shkakton koronavirus më bëri të mendoj për qasjen krejtësisht të ndryshme të ndërmarra në vitet e para të HIV-it.

Në muajt që kur u zbulua COVID-19, ne e kemi vënë botën në një bazë lufte, mënyrën tonë të jetesës në pritje dhe kemi hedhur burimet e kombeve më të fuqishme në Tokë në dispozicion të shkencës për ta luftuar atë.

Bllokime, ndalime udhëtimi, karantinë, testime masive. Miliarda funta të shpenzuara për trajtim, fushata informacioni, kërkime mjekësore dhe qindra miliarda të tjera për të mbështetur ekonominë.

Organizata Botërore e Shëndetësisë thotë se shpejtësia është mbrojtja më e mirë kundër një virusi të ri – duke vepruar shpejt për të ngritur mbrojtje për të mbrojtur shoqërinë dhe individët. Përgjigja globale ka qenë e paprecedentë dhe pas vetëm një viti ne po administrojmë një vaksinë që zakonisht mund të marrë vite apo edhe dekada për t’u zhvilluar.

Unë nuk jam epidemiolog dhe ato janë sëmundje shumë të ndryshme, por kur u shfaq HIV nuk ishin të moshuar që vrau, por ishin homoseksualë. Dhe kjo do të thoshte se botës nuk i interesonte.

Qeveritë nuk vepruan. Mediat nuk e mbuluan atë. Ose nëse e bënë, ishte me një ton të sikletshëm ose të neveritshëm.

Çdo mbulim ishte çnjerëzor dhe mizor. Kështu qindra mijëra vdiqën. Ata ishin zakonisht të rinj gejë dhe trans ose njerëz me ngjyrë. Dhe shumë në shoqëri dhe në qeveri menduan se kjo nuk ishte gjë e keqe.

Miliarda dollarët e nevojshëm nuk rrodhën për vite me radhë – u lanë grupeve të vogla, individëve dhe bamirësive, duke luftuar kundër indiferencës, neglizhencës së qëllimshme dhe më keq. Më shumë se dy milionë njerëz kanë vdekur nga koronavirusi deri më tani – është një numër i tmerrshëm.

Por ne jemi në prag të disponimit të mjeteve për të kontrolluar sëmundjen. Virusi HIV u izolua dhe u identifikua në vitin 1983. 800,000 njerëz vdiqën nga HIV/AIDS në 2018 – 35 vjet më vonë.

Deri më tani, numri është deri në dhjetëra miliona, është e vështirë të jesh i sigurt.

Në vitin 1988, grupi ikonik i aktivistëve të Sidës ACT UP protestoi kundër Administratës së Ushqimit dhe Barnave, sepse ishte shumë e ngadaltë për të miratuar barna të reja. Fushata e tyre ‘droga në trup’ tingëllon shumë si zhurma për të futur ‘vaksinat në krahë’ tani.

Vitin e kaluar FDA miratoi një vaksinë kundër koronavirusit më shpejt se kurrë më parë – brenda disa muajsh. Kjo krizë shëndetësore tregon se sa shpejt mund të veprojnë sektori privat dhe qeveria nëse vullneti – dhe paratë – janë aty.

Bill Clinton bëri thirrje për herë të parë për një vaksinë HIV në vitin 1997 dhe tha se ajo duhet të vendoset 10 vjet më vonë. Nuk është, sigurisht, rreth 23 vjet më vonë.

Shumë njerëz do të thonë se janë sëmundje të ndryshme, mjete të ndryshme infeksioni dhe paraqesin një kërcënim të ndryshëm për ekonominë botërore – kanë të drejtë. Dhe – përfundimisht, përmes dhëmbëve të shtrënguar – shumë vende organizuan fushata informative, si “Mos vdisni nga injoranca” në MB.

Por HIV ishte ende një vrasës i jashtëzakonshëm: ai kishte grumbulluar pothuajse 500,000 viktima – duke vrarë gati 60 për qind të të gjithëve që infektoi – vetëm në SHBA deri në vitin 2000, në të njëjtin vit që presidenti Clinton e shpalli sëmundjen një kërcënim për sigurinë kombëtare.

Natyrisht, ai përbënte një kërcënim real për një pjesë të ekonomisë globale – Afrikën, ku u përhap me efikasitet shkatërrues dhe shkurtoi brutalisht jetëgjatësinë në të gjithë kontinentin, duke zhdukur një brez punëtorësh të rinj.

Por, si të rinjtë gejë dhe minoritetet, ekonomitë e Afrikës nuk janë në krye të listës së prioriteteve për fuqitë globale.

Kur isha i ri, pranohej gjerësisht – ose pritej të paktën – që burrat gejë që kishin guximin për të bërë seks do të vdisnin nga HIV/AIDS.

Tani në vendet e zhvilluara nuk e bëjnë këtë – me trajtim efektiv, të sigurt dhe të lehtë, njerëzit HIV pozitiv bëjnë jetë të plotë, të shëndetshme dhe nuk e transmetojnë virusin.

Kanë kaluar më shumë se 25 vjet që kur Simon vdiq dhe duke parë ato fotot e tij, ishte pikëlluese të kuptoja se i vetmi ndryshim i madh mes nesh është se unë mund të jetoj.

Nuk mund të mos ndjej nëse viktimat e para të sëmundjes nuk do të ishin njerëz si ai dhe Neil, bota do të kishte reaguar shumë ndryshe. Ndoshta do të kishim vepruar me shpejtësinë që kemi ndaj COVID-19 dhe ai do të ishte ende këtu tani.

Kqyre edhe qito

© 2020 Dylberizm - Të gjitha të drejtat e rezervuara

Scroll To Top